تحقیقی جامع در بررسی ایلام

دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا
حدود اواسط قرن سيزدهم قبل از ميلاد ، پشته وسيعي كه بيش از 30 متر از رودخانه آب – دز ، يكي از شعبات كارون را از مسير مستقيم خارج و به آن قوس مي دهد ، توسط شاه ايلام اونتاش – گال انتخاب شد تا در آن شهركي مذهبي بنيان گذاشته شود وتبديل به مركزي زيارتي براي مردم ايلام گردد ( لوح 1) . اين شهرك دور – اونتاش ناميده شد كه چنين نامي برگرفته از نام بنيانگذار آن بود .
بين شوش ، كه در آن زمان پايتخت ايلام بود واين پديده نوين كه درجنوب شرقي آن قرار داشت ، حدود 30 كيلومتر ، يعني يك روز كاروان رو ، فاصله است .مسير مشابهي نيز دور – اونتاش را به شهر هيدالو Hidalu كه در نزديكي شهر شوشتر امروز قرار داشت ، متصل مي كرد . اين شهر در كنار رود كارون ، اندكي پس از خروج اين رود از كوهساران ، به طرف دشت سوزياناي قديم بنا شده بود .
پشته اي كه انتخاب شده ، قبلا خالي از سكنه وناحيه بكري بوده وفقط در دوره كوتاهي از هزاره چهارم قبل از ميلاد مسكوني بوده است . در واقع در طول عمليات بررسي و كاووش ، چند قطعه سفال شكسته نقاشي شده از نوع شوش يك و هم چنين چند قطعه سنگ چخماق برش داده شده درجاهاي مختلف محوطه پيداشد ولي امكان تعيين مكان اين روستاي ماقبل تاريخ ممكن نگرديد .
اگر فرضيه سلطنت بيست ساله اي ( 1245-1265) كه به او نتاش – گال نسبت داده مي شود صحيح باشد . بدون اين كه چندان ره به خطا ببريم مي‌توانيم بپذيريم كه شروع عمليات ساختماني دور – اونتاش دقيقاً بلافاصله پس از به قدرت رسيدن اين شاهزاده بوده است .قطعاً در طول تمام اين دوره بيست ساله روي اين شهر كار شده ولي عمليات ساختماني اين بنا وشهرك هرگز به پايان نرسيده است . در چندين جا شاهد توقف ناگهاني كار هستيم : قطعه زميني كفسازي { آجر فرش } شده ، نقشه معبدي را در روي زمين ترسيم ومشخص كرده ولي خود معبد هرگز ساخته نشده است