مقاله هزينه يابي كيفيت در پروژه ها

دسته بندي : علوم انسانی » مدیریت
هزينه يابي كيفيت در پروژه ها

چكيده
با پيشرفت روشهاي مديريتي و نيز افزايش رقابت در بازار سيستم هاي حسابداري قيمت تمام شده و هزينه يابي استاندارد، پاسخگوي نيازهاي روز جهت سنجش و كنترل هزينه هاي فرايندهاي ساخت و توليد نيستند. بنابراين، براي كنترل بهتر و دقيق تر هزينه ها به روشهاي بهتري نيــــاز است. در همين راستا روشهايي مثل هزينه يابـي مبتني بر فعاليت، مطرح شده اند.

هزينه يابي كيفيت نوعي روش هزينه يابي مبتني بر فرايند است كه در آن هزينه هاي فعاليتها با ديدگاه ميزان تاثير آنها بر كيفيت، دسته بندي و مقايسه مي شوند. حسابداري كيفيت امكان كنترل بهتر هزينه ها را فراهم كرده و با ارائه اطلاعات تفصيلي در رابطه با انجام عمليات پيشگيرانه از بدي كيفيت و نتايج حاصل از آن در كيفيت خروجيها، امكان تصميم سازي استراتژيك را براي مديران فراهم مي سازد. مديريت پروژه زمينه اي است كه در آن به دليل ريسك بالا و ماهيت احتمالي فعاليتها و نتايج خروجي آنها، نياز به روشهاي دقيقتر و نوين احساس مي شود. در اين مقاله ابتدا به معرفي زمينه هزينه يابي كيفيت پرداخته مي شود سپس با تعريف يك ساختار عمومي براي فعاليتهاي پروژه ها، هزينه هاي مربوط به سرمايه گذاري براي تضمين كيفيت و هزينه هاي پيشگيرانه و همچنين هزينه هاي مربوط به عدم تامين كيفيت در هر مجموعه فعاليت شناسايي شده و درنهايت با دسته بنـدي اين هزينه ها ساختار كلي هزينه هاي كيفيت در پـروژه ها معرفي مي شود و در ادامه روش ترازنامه هزينه هاي كيفيت، تدوين و معرفي شده است.

مقدمه
هزينه يابي كيفيت روش هزينه يابي مبتني بر فرايند است كه به لحاظ مفهومي به دنبال سنجش و ايجاد تعادل بين هزينه هاي پيشگيرانه و هزينه هاي تضمين كيفيت در برابر هزينه هاي بدي كيفيت و ضايعات و نارضايتي مشتري است. در اين روش كه در دل سيستم حســابداري مالي و صنعتي ايجاد مي شود هزينه هاي انجام فعاليتها با ديدگاه ميزان تاثير آنها بر كيفيت، دسته بندي و مقايسه مي شوند. دكتر دمينگ، معتقد است كه كيفيت به هزينه هاي پايين تر منجر مي گردد (در مقابل كيفيت گران است). درواقع اين گفته تاييدي است بر توجه نكردن صرف به فعاليتهاي پيشگيرانه و داشتن نگرش جامع به هزينه فعاليتها و نتايج حاصل از انجام آنها.

حسابداري كيفيت با تعيين اينكه ما چقدر براي دستيابي به كيفيت هزينه مي كنيم و در مقابل چقدر هزينه هاي بدي كيفيت داريم، امكان كنترل بهتر هزينه ها را فراهم كرده و با ارائه اطلاعات تفصيلي در رابطه با انجام عمليات پيشگيرانه بدي كيفيت و نتايج حاصل از آن در كيفيت خروجيها، امكان تصميم سازي استراتژيك را براي مديران فراهم مي سازد.

بـــــاتوجه به اينكه بخش قابل توجه هزينه هاي يك سازمان در قالب هزينه هاي كيفيت سازماني قابل دسته بندي هستند لذا استفاده از روشهاي هزينه يابي كيفيت، امكان كنترل دقيق اغلب هزينه هاي محسوس و حتي غيرمحسوس هزينه ها را فراهم مي كند.

پروژه ها نيز از اين قاعده مستثني نيستند و يا حتي درصد قابل توجه تري از هزينه هاي مازاد و قابل صرفه جويي كيفيت را نسبت به ساير انواع توليدي و... شامل مي شوند لزوم تحليل و بررسي كارشناسي در اين زمينه نمايان مي شود.

ساختار هزينه هاي كيفيت
طبق تعريف، هزينه هاي كيفيت شامل كليه مخارجي هستند كه كليه عوامل اعم از توليدكننده، مصرف كننده و يا جامعه از بابت كيفيت محصـــــــــول يا خدمات متحمل مي شوند.(1) هزينه هاي مرتبط با كيفيت عبارتنداز: مخارج مربوط به پيشگيري از بروز عيب، هزينه هاي به كارگيري يا عمليات، فعاليتهاي ارزيابي كيفيت به اضافه خسارات ناشي از شكستهاي دروني و بيروني.

درمورد دسته بندي هزينه هاي كيفيت در پــــروژه نظرات گوناگوني وجود دارد كه رايج ترين اين دسته بنديها به قرار زير است:

الف) هزينه هاي طرح ريزي، پشتيباني و پيگيري كيفيت: اين دسته شامل كليه هزينه هايي هستند كه براي ايجاد سيستم، فرهنگ‌، و مديريت كيفيت جهت پيشگيري از وقوع ايرادات در محصولات وخدمات نهايي، صرف مي شود. هزينه هاي طراحي سيستم كيفيت، هزينه هاي آموزش، و هزينه هاي گزارشگيري در اين گروه قابل دسته بندي هستند.

ب) هــزينه هاي ارزيابي كيفيت: شامل كليه هزينه هاي كنترلي از قبيل بازرسي و آزمون مواد ورودي به خط، مواد حين توليد ومحصولات نهايي،
ارزيابي و مميزي سيستم كيفيت، ارزيابي پيمانكاران مي گردد. فعاليتهاي ارزيابي براي حصول اطمينان از اجراي طرحهاي مشخص شده در بخش طرح ريزي صورت مي گيرند.