تحقیق امنيت اجتماعي و نقش امر به معروف و نهي از منكر

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی
امنيت اجتماعي و نقش امر به معروف و نهي از منكر

مقدمه
برقراري امنيت اجتماعي در هر كشوري يكي از مهم ترين دغدغه هاي مسئولين و مردم به شمار مي آيد. در اين رابطه عوامل و متغيرهاي متعددي دخيل و موثر هستند كه هر كدام در جايگاه خود بايد مورد بحث و بررسي قرار گيرند. در مقاله حاضر نويسنده در مقام اثبات كاركردهاي امر به معروف و نهي از منكر با مولفه هاي امنيت اجتماعي برآمده و نقش اين فريضه حياتي را كه يكي از مهم ترين واجبات اجتماعي دين اسلام است در ايجاد و برقراري امنيت اجتماعي مثبت ارزيابي نموده و براي آن جايگاه والايي قايل شده است اينك با هم آن را از نظر مي گذرانيم.

فرآيند نهادينه شدن ارزش ها
بشر از آغاز زندگي اوليه خود به اين نتيجه رسيد كه براي تامين نيازهاي اساسي خود احتياج به همراهي همنوعان خود دارد؛ بنابراين به تدريج گروه هاي مختلفي بين انسان ها به وجود آمد كه رفته رفته گسترده تر شد و باعث پيچيده شدن روابط گرديد. اين پيچيدگي روابط بشر را بر آن داشت كه براي هر موقعيتي حد و مرزي قرار دهد.
مرزها و حدود مذكور به تقسيم كار بين گروه هاي انساني انجاميد و اجتماع بشري سازماندهي شد. بدين ترتيب مي توان يك گروه اجتماعي نظم يافته (سازماندهي شده) را «سازمان اجتماعي» نامگذاري كرد. اما لازمه حيات سازمان اجتماعي تعامل متقابل اعضاي آن است و براي پايداري و دوام اين تعامل، اعضاي سازمان اجتماعي بايد الگوهايي معين و شناخته شده داشته باشند. به الگوهاي معين و مورد توافق براي عملكرد «هنجار» مي گويند.(1)
بنابراين براي اينكه يك جامعه بتواند حيات خود را حفظ كند و از بي نظمي و نقصان ايمن باشد، نياز به حفظ و بقاء ويژگي هاي بنيادي و اساسي گروه هاي اجتماعي دارد؛ كه اين همان حفظ هنجارها و ارزشهاست. به اين ترتيب مقوله امنيت اجتماعي فرايند حفظ ارزش ها و هنجارها در جامعه است. اين فرآيند در اجتماع از طريق «كنترل اجتماعي» به وقوع مي پيوندد. «كنترل اجتماعي» عمدتا از طريق دروني كردن يا نهادينه كردن ارزش ها و هنجارها انجام مي گيرد و در مراحل بحراني تر و پيچيده تر از طريق مجازات ها.
دروني كردن يا نهادينه كردن در فرآيند جامعه پذيري (كه تامين كننده همنوايي در جامعه است) از طريق نهادهاي مختلف اجتماعي چون خانواده، مدرسه و... صورت مي پذيرد. در اين فرآيند افراد جامعه بدون احساس فشار و اجبار از سر ميل و رغبت هنجارهاي اجتماعي را پذيرفته و با آن همنوايي مي كنند. لذا افراد جامعه به نظمي اخلاقي، خودجوش و خودانگيخته مجهز مي شوند.
فرايند دروني شدن يا نهادينه شدن هنجارها و ارزش ها نياز به ابزاري كارآمد و روشي دقيق و منسجم دارد، تا باعث تحقق اين امر يا پيشبرد سريعتر آن شود. فريضه امر به معروف و نهي از منكر كه يكي از مهم ترين واجبات اجتماعي دين اسلام است، اين نقش را در ايجاد و برقراري امنيت اجتماعي ايفا مي