تحقیق انسان و سرنوشت

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی
انسان و سرنوشت
مقدمه : عظمت و انحطاط مسلمين
متفكر شهيد استاد مرتضی مطهری
چاپ دوازدهم : پاييز 1372
ناشر : انتشارات صدرا










فهرست مطالب
عنوان
مقدمه : عظمت و انحطاط مسلمين
رديف اصلی مسأله سرنوشت
مسأله سرنوشت در اين كتاب جزء بحثهايی از علل انحطاط مسلمين قرارگرفته است
نويسنده از چه زمانی متوجه اين سلسله بحثها شد ؟
تمدن عظيم اسلامی
مايه گرفتن تمدن جديد اروپايی از تمدن اسلامی
سخنان گوستاولوبون و سخنان ويل دورانت
چرا مسلمانان به قهقرا برگشتند ؟
آنچه لازم است مقدمه اين سلسله مباحث قرار گيرد
طبيعت زمان از نظر فلسفه تاريخ
علل انحطاط مسلمين در سه بخش
پاره‏ای از عقايد و افكار اسلامی كه متهم و مسؤول شناخته شده‏اند
عناصری از اخلاق اسلامی كه انحطاط آور خوانده شده‏اند
برخی مقررات اسلامی از اين نظر
آيا خصائص و مميزات روحی ملل اسلامی عامل انحطاط مسلمين بوده است ؟
دو طبقه متنفذ و مسؤوليتهای آنها از اين نظر
عوامل بيگانه
مجموع موضوعات و مباحثی كه لازم است بررسی شود
درخواست نويسنده از فضلا و نويسندگان
سخنان واشنگتن ارونگ آمريكايی درباره تأثير اعتقاد به قضا و قدر در انحطاط مسلمين
انتقاد سخنان واشنگتن ارونگ
چرا در اين رساله از تعرض بعضی شاخه‏ها و فروع خودداری شده است ؟
انسان و سرنوشت
رعب و هراسی كه از شنيدن نام قضا و قدر و سرنوشت پيدا می‏شود
سه فرض در باب سرنوشت
مسأله سرنوشت از زمان پيغمبر در ميان مسلمانان مطرح شده است
جنبه عملی و عمومی اين مسأله
آيات قرآن در زمينه سرنوشت
آيات قرآن در زمينه اختيار و اراده
آيا ميان اين دو دسته از آيات تعارض است ؟
معتزله طرفدار اختيار و اشاعره طرفدار جبر می‏شوند
اصطلاح " قدری "
دو نوع تعارض
در قرآن تعارض وجود ندارد
آثار سوء عقيده جبر
استفاده سياسی از عقيده جبر در زمان بنی‏اميه
معبد جهنی و غيلان دمشقی با عقيده جبر مبارزه می‏كنند
سخنان شبلی نعمان
مأمون و معتصم به حمايت معتزله ، و متوكل به حمايت اشاعره برمی‏خيزند
مسيحيان اروپايی به استناد عقايد اشاعره ، اسلام را مذهب جبری و عامل‏ انحطاط مسلمين می‏خوانند
دفاع سيد جمال الدين اسدآبادی از عقيده قضا و قدر اسلام و تفكيك آن از عقيده جبر